Perang Aceh adalah perang Kesultanan Aceh melawan Belanda dimulai pada 1873 hingga 1904. Kesultanan Aceh menyerah pada 1904, tapi perlawanan rakyat Aceh dengan perang gerilya terus berlanjut.
Pada tanggal 26 Maret 1873 Belanda menyatakan perang kepada Aceh, dan
mulai melepaskan tembakan meriam ke daratan Aceh dari kapal perang
Citadel van Antwerpen. Pada 8 April 1873, Belanda mendarat di Pantai
Ceureumen di bawah pimpinan Johan Harmen Rudolf Köhler, dan langsung
bisa menguasai Masjid Raya Baiturrahman. Köhler saat itu membawa 3.198
tentara. Sebanyak 168 di antaranya para perwira (wikipedia bahasa indonesia).
Berikut ini adalah surat pernyataan perang pemerintah Hindia Belanda terhadap Kerajaan Aceh.
PROCLAMATIE
De Gouverneur-General van
Nederlandsch-Indie, Opperbevelhebber der land en zeemagt van Zijne
Majesteit den Koning der Nederlanden beooten de Kaap de Goede Hoop.
Brenght ter
kennisse van een iegelijk wien zulks mogtaaugaan dat. Naar aanleiding
van den toestand van oorlog, waarin ,dat. Naar aanleiding van den
toestand van oorlog, waarin het Gouvernement van Nederlandsch-Indie met
het rijk van Atjeh verkeert. Dehavens en landingsplaatsen, kusten.
Rivieren baaijen en kreeken van genoemd rijk en zijne onderhoorigheden
worden verklaard te zijn in staat van blockade, met at de gevolgen
daaraan verbonden. en dat met de nitvoering van dezen maatregel is
belast de Kommandant der in de weteran van Atjeh gestationeerde Zeemagt.
Geedan te Buitenzorg, den 4 Junij 1873
LOUDON.
Naskah Asli:
Ukuran lebih besar bisa di download disini
